Status van Food Safety certificering in Africa

voedselveiligheidscertificeringen

Deze grafiek toont het aantal voedselveiligheidscertificeringen (IFS, FSSC22000 en BRC) in Afrika, Latijns-Amerika, Duitsland, Italië en India. Zoals te zien is, gaat Italië aan kop met meer dan 7.000 certificeringen, gevolgd door Duitsland met ongeveer 6.000, daarna Latijns-Amerika met 4.000 certificeringen. Afrika heeft ongeveer 2.700 certificeringen, op de voet gevolgd door India met zo'n 2.600. Wat opvalt is dat alleen Italië al meer dan het dubbele aantal certificeringen heeft in vergelijking met Afrika. Om de verschillen in cijfers te begrijpen, illustreert figuur 1 hoe groot Italië (groen) is in vergelijking met Afrika.

Figure 1: Land comparison of regions

Figure 2: Food Safety certification status in Africa in 2021. (Sources: IFS, BRC, FSSC22000)

Waarom is het Afrikaanse continent zo achtergebleven?

Ten eerste ontbreekt het Afrika aan capaciteit op het gebied van voedselveiligheidsbeleid (Jaffee, 2020), waarmee wordt gedoeld op:

• Menselijk kapitaal (basiskennis, gespecialiseerde expertise, management, leiderschap en communicatievaardigheden)
• Fysieke infrastructuur (veilige opslag, koelketen, sanitaire voorzieningen, verwerkingsapparatuur en laboratoriumcapaciteit)
• Managementsystemen (ondernemingen, overheidsinstanties, laboratoria).

De WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) heeft onderzoek uitgevoerd naar de aanwezigheid van indicatoren voor voedselveiligheid. De resultaten zijn te zien in figuur 3.

Figure 3: Capacity ranking on food safety indicators according to WHO in Africa. (Source: Jaffee, 2020)

Het onderzoek gebruikt een 5 puntsschaal waarbij (1) wijst op geen capaciteit en (5) op duurzame capaciteit. Van de 47 onderzochte landen kreeg de overgrote meerderheid een score van 1 of 2. Marokko en Mauritius scoorden een 4, en de Seychellen als enige de maximale score.

Ten tweede is er een gebrek aan inzicht over het belang van voedselveiligheid. Dit komt door onder andere politieke instabiliteit, ziekten, natuurrampen, corruptie en voedingsonzekerheid. Verder is er een gebrek aan kennis en deskundigheid.

Ook waren verschillende voedselveiligheidsautoriteiten niet in staat de wetgeving te handhaven, omdat het in de meeste landen ontbrak aan internationale regelgeving (CODEX) of controlemechanismen (deskundigheid en fysieke infrastructuren). In veel Afrikaanse landen wordt de implementatie van HACCP in voedselproductiebedrijven niet toegepast. De meerderheid van de bedrijven is namelijk informeel, en een kleine of middelgrote onderneming (KMO). Zij houden zich niet aan een specifiek voedselveiligheidssysteem. (Oloo et al., 2018). Toch neemt het aantal KMO's toe door de verstedelijking, hierdoor neemt de welvaart ook toe.
Distributeurs vragen om veilig voedsel van hoge kwaliteit en oefenen druk uit om aan voedselveiligheidsnormen te voldoen. Echter kunnen de KMO's de kosten voor de naleving niet betalen, waardoor alleen grote bedrijven aan deze eisen kunnen voldoen. Dit zorgt voor een twee kampen. Het eerste zijn de grote spelers die kunnen meedoen met de buitenlandse voedsel markt. De tweede groep zijn de kleinere bedrijven die hun producten met lagere normen alleen op de binnenlandse markt kunnen verkopen. (Manning et al., 2019; Whitworth, 2021). Juist daarom is voorlichting over het belang van voedselveiligheid van cruciaal belang, evenals kennis over de naleving van voedselveiligheid. Ook investeringen in de capaciteit voor het beheer van voedselveiligheid zijn van cruciaal belang om deze twee kampen te verenigen. Gelukkig zitten de autoriteiten niet stil. Veel Afrikaanse landen zijn bezig met het ontwerpen van nieuwe wet- en regelgeving die beter aansluit bij de behoeften op het gebied van voedselveiligheid
Ook wordt er gewerkt om meer capaciteit op te bouwen voor controle op naleving van deze regels. Bovendien is de Afrikaanse Unie bezig met de regelgeving en veiligheidsnormen op elkaar af te stemmen. (GFSP, 2019; Oloo et al., 2019).

iMIS Food Global vergroot de voedselveiligheid en werkt aan voedselzekerheid

Opkomende landen met een gebrekkige infrastructuur en een zwak juridisch systeem voor levensmiddelen kunnen baat hebben bij private standaarden voor het opzetten en implementeren van beheersystemen voor de voedselveiligheid. Bovendien creëert en vergemakkelijkt de naleving van private standaarden in deze landen de toegang tot wereldmarkten. (Manning et.al, 2019) Er kan echter worden gesteld dat kleine boeren en kleine en middelgrote ondernemingen het zich niet kunnen veroorloven om aan deze normen te voldoen vanwege de hoge financiële kosten. (Manning et al., 2019, Oloo et al., 2019; GFSP, 2019)

Het belang van certificering:

• Toegang tot lokale en internationale markten
• HACCP-implementatie
• FSMS-implementatie
• Minder voedselverspilling

“Er is geen voedselzekerheid zonder voedselveiligheid.” (Vertaald; FAO, 2019)

Voedselveiligheid is onlosmakelijk verbonden in voedselzekerheid. (SAP 2019, FAO, 2019) Problemen met voedselveiligheid leiden tot voedselverlies en dus verspilling van natuurlijke materialen. (FAO, 2019)

Bovendien is Voedselveiligheid rechtstreeks verbonden met het bereiken van meerdere Sustainable Development Goals (SDGs), zoals: SDG 1 (geen armoede), SDG 2 (geen honger), SDG 3 (goede gezondheid en welzijn), maar ook draagt het indirect bij aan SDG 5 (gendergelijkheid), SDG 8 (waardig werk en economische groei) en SDG 11 (duurzame steden en gemeenschappen). (Jaffee et al., 2019) Vandaar dat duurzaamheid door QAssurance wordt nagestreefd. QAssurance wil de voedselveiligheid in Afrikaanse landen verbeteren door het iMIS Food Global Implementation en Food Export Program.

Ten eerste zal de implementatie van iMIS Food Global in Afrikaanse opkomende landen een impact hebben op het milieu. Voedselverlies en -verspilling zullen worden tegengegaan door goede kwaliteitsmanagement. Verbetering van de voedselveiligheid en -kwaliteit in de hele leveringsketen leidt tot minder verliezen van voedsel en natuurlijke grondstoffen. Ten tweede zal de voedselvoorziening baat hebben bij de toegang tot de wereldmarkt en handel. Ten slotte is de gehele maatschappij ermee gebaat, omdat de gezondheid van mensen verbeterd door veilige en kwalitatieve voedselproducten te garanderen in de agro-voedingsketens. Lees meer over het Food Export Program en sluit u aan bij ons netwerk!

Bronnen:

FAO (2019), The future of food safety. There is no food security without food safety.

Jaffee, S.; Henson, S.; Grace, D.; Ambrosio, M.; and Berthe, F., (2020). Why food safety matters to Africa: Making the case for policy action. In 2020 Annual trends and outlook report: Sustaining Africa's agri-food system transformation: The role of public policies. Resnick, Danielle; Diao, Xinshen; and Tadesse, Getaw (Eds). Chapter 10, Pp. 112-129. Washington, DC, and Kigali: International Food Policy Research Institute (IFPRI) and AKADEMIYA2063. https://doi.org/10.2499/9780896293946_10

Manning, L., Luning, P.A., Wallance, C.A., (2019), The evolution and cultural framing of food safety management systems – where from and where next? In: Comprehensive reviews in food science and food safety. Vol. 00,2019. Institute of Food Technologists. doi: 10.1111/1541-4337.12484

Oloo, B., Daisy, L., Oniang'o, R., (2018), Food Safety legislation in some developing countries. In: Food Safety – Some Global Trends.  DOI:10.5772/intechopen.75587

GFSP (2019), Food Safety in Africa: Past Endeavors and Future Directions. Appendix E Country activities in food safety [Online beschikbaar op] https://files.constantcontact.com/d83c7c0d401/084bf2f0-9297-4996-8a15-b956a5f978b3.pdf

Whitworth, J., (2021), IFC highlights challenges for domestic food safety in Africa. In: Food Safety News. [Online beschikbaar op]https://www.foodsafetynews.com/2021/05/ifc-highlights-challenges-for-domestic-food-safety-in-africa/